Wielochorobowość dotyczy już osób przed 50. rokiem życia. „Problemy medyczne, bariery finansowe i organizacyjne”

Wg danych Departamentu Lecznictwa w Ministerstwie Zdrowia problem wielochorobowości w Polsce dotyczy ok. 71 proc. osób w wieku 50–59 lat, 88 proc. w grupie 65–70 lat oraz aż 94 proc. pacjentów powyżej 80. roku życia.

Coraz więcej osób z wielochorobowością

Wielochorobowość definiowana jest jako występowanie dwóch lub więcej przewlekłych schorzeń. Jak zaznaczają specjaliści, postęp medycyny w zakresie diagnostyki i leczenia chorób przyczynia się do wzrostu liczby osób z wielochorobowością.

Trzy organizacje pacjenckie – Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pacjentów ze Schorzeniami Serca i Naczyń EcoSerce oraz Ogólnopolskie Stowarzyszenie Moje Nerki – przeprowadziły ankiety wśród swoich podopiecznych, aby poznać najpoważniejsze wyzwania, z jakimi mierzą się osoby chore przewlekle.

Tak powstał raport „Leczenie oraz opieka nad pacjentem z wielochorobowością – punkt widzenia pacjentów” na podstawie odpowiedzi udzielonych przez 310 osób. Dokument został opatrzony komentarzami ekspertów z obszaru diabetologii, nefrologii, kardiologii i zdrowia publicznego.

Co wykazało badanie?

„Analiza wyników wskazuje na deficyty systemowe w obszarze edukacji, koordynacji opieki oraz wsparcia psychicznego i socjalnego pacjentów" – komentuje prof. Marcin Czech, epidemiolog, psychiatra oraz specjalista zdrowia publicznego.

Ankietowani zwracali uwagę przede wszystkim na:

• niedostateczną świadomość opieki koordynowanej,
• negatywny wpływ choroby na zdrowie psychiczne,
• bariery ekonomiczne w leczeniu,
• problemy ze stosowaniem zaleceń lekarskich,
• częste powikłania i hospitalizacje,
• ograniczoną dostępność specjalistów,
• marginalizację na rynku pracy.

Aż 77 proc. badanych wskazało na negatywny wpływ choroby na zdrowie psychiczne, a ponad 1/3 doświadczyła stygmatyzacji. Blisko 70 proc. respondentów przyznało, że koszty leczenia wpływają na przestrzeganie zaleceń terapeutycznych, a ponad połowa pacjentów musiała kiedyś zrezygnować z zakupu leków lub sprzętu medycznego z powodów finansowych.

Bardzo dużo barier

Zebrane dane pokazują, że pacjenci z wielochorobowością borykają się nie tylko z poważnymi problemami medycznymi, ale także z barierami finansowymi i organizacyjnymi. Fragmentacja opieki, wysokie koszty terapii, brak dostępu do nowoczesnych leków czy trudności w poruszaniu się po systemie ochrony zdrowia prowadzą do pogorszenia wyników leczenia i obniżają jakość życia. Respondenci wskazali również na znaczenie edukacji zdrowotnej, wsparcia psychologicznego oraz bardziej elastycznych rozwiązań w obszarze pracy zawodowej – zaznacza PSD.

„Wielochorobowość w Polsce jest zjawiskiem rosnącym, obciążającym zarówno pacjentów, jak i system ochrony zdrowia. Wyniki ankiety potwierdzają, że bez kompleksowych działań – integrujących aspekty medyczne, psychologiczne, ekonomiczne i społeczne – nie uda się zapewnić pacjentom skutecznej opieki, przedłużyć ich życia w zdrowiu, ani poprawić jego jakości” – podsumowuje prof. Czech.

Dotyczy coraz młodszych

„Cukrzyca typu 2 jest przewlekłą chorobą metaboliczną skojarzoną z otyłością, nadciśnieniem tętniczym, dyslipidemią. Bardzo często współistnieje z chorobami sercowo-naczyniowymi o podłożu miażdżycowym, niewydolnością serca oraz przewlekłą chorobą nerek. Wielochorobowość indukuje wielolekowość i stanowi znaczące obciążenie nie tylko zdrowotne, ale także społeczne i ekonomiczne” – komentuje raport prof. Dorota Zozulińska-Ziółkiewicz, była prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Podkreśla, że wielochorobowość dotyczy znaczącego odsetka ludzi w wieku aktywności zawodowej. Ponad 50 proc. respondentów to osoby w wieku poniżej 50 lat, a ponad 30 proc. nie jest aktywna zawodowo.

Cukrzyca nie jest jedyną chorobą

Z ankiety wynika, że jedynie 20,7 proc. osób chorujących na cukrzycę zmaga się jedynie z tą chorobą. Pozostałe miały przynajmniej jedną chorobę towarzyszącą. Najczęściej była to choroba układu sercowo-naczyniowego (24 proc.), następnie przewlekła choroba nerek (7,22 proc.).

W pozostałych przypadkach pacjenci z cukrzycą zgłaszali obecność dwóch lub więcej chorób towarzyszących (bardzo różnych), a 12 proc. – czterech lub więcej.